این عمار

«معيارهاي اصلح از نگاه مقام معظم رهبری»

اکنون که جمهوری اسلامی ایران به دست با کفایت مقام معظم رهبری، آیت الله خامنه ای اداره می شود، لازم است نشانه های افراد اصلح، از دیدگاه ایشان نیز مورد بررسی قرار گیرد.
1 .قصد خدمت و متصل نبودن به كانون های قدرت وثروت
« كسانى هم كه وارد عرصه‌ انتخابات مي شوند، بايد يك تقيداتى، تعهداتى داشته باشند. اين، خطاب به همه‌كسانى است كه به عنوان نامزد وارد عرصه‌ انتخابات ميشوند، و خطاب به همه‌ مردم است. مردم عزيزمان در سراسر كشور اين رفتارها را در نامزدهاى انتخابات تفرس كنند، دنبال كنند، دقت كنند. نامزد انتخابات بايد با قصد خدمت وارد شود. اگر با قصد قدرت‌طلبى و جمع‌كردن پول و مسائل گوناگون و انگيزه‌هاى ناسالم ديگر وارد شود، به كشور خدمت نمی كند. نامزد انتخابات بايد با انگيزه‌ خدمت وارد شود؛ اين را بايد تشخيص داد، بايد فهميد، بايد حدس زد. اگر چنانچه نامزدها به مراكز ثروت و قدرت متصل شوند، كار خراب می شود؛ همچنان كه امروز در به‌اصطلاح دموكراسى‌هاى دنيا، در آمريكا و غير آمريكا اين رسم هست؛ كمپانى‌ها و پولدارها به نامزد انتخابات در رياست جمهورى يا در انتخابات كنگره پول مي دهند، ولى او در مقابل آنها متعهد است. آن رئيس جمهورى كه با پول دستگاه‌هاى گوناگون و مراكز ثروت سر كار بيايد، در مقابل آنها متعهد است. آن نماينده‌ى مجلسى كه با پول فلان شركت و فلان كمپانى و فلان ارباب و فلان پولدار توى مجلس بيايد، مجبور است آنجائى كه آنها لازم ميدانند، قانون جعل كند، قانون بردارد، توسعه و تضييق در قانون بكند. اين نماينده به درد مردم نميخورد. نه بايد به مراكز ثروتهاى شخصى متصل بود، و نه به طريق اولى‌ به ثروتهاى عمومى. كسى بيايد از پول بيت‌المال مصرف كند، براى اينكه به وكالت مجلس برسد؛ اين دو برابر اشكال دارد، اشكال مضاعف دارد. اينها را بايد مردم مراقب باشند. البته هر كسى را هم نمي شود متهم كرد. بگوئيم آقا اين وابسته‌ به فلان‌جاست، اين وابسته‌ به فلان كس است، اين فلان پول را خرج كرده؛ بايد اينها هم روشن شود، بايد ثابت شود.
مردم بايد چشمها را باز كنند، ملتفت باشند. خوشبختانه مردم ما بيدارند. افرادى كه ميتوانند انسان را خاطرجمع كنند، بين انسان و خدا حجت براى انسان درست كنند، انسان به اينها اطمينان كند؛ آنجائى كه خودش ميتواند تحقيق كند، تحقيق كند. اينها لازم است.» (پايگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری , بيانات رهبر انقلاب اسلامی در ديدار مردم قم به مناسبت سالروز 19 دي،  19/10/90)
«مردم بايد كسانى را انتخاب كنند كه به كانونهاى ثروت و قدرت متصل نباشند؛ كسانى باشند كه واقعاً مردم اينها را بخواهند؛ بر طبق وجدانشان، بر طبق دينشان، بر طبق وظائف انقلابى‌شان عمل كنند»(پايگاه اطلاع رساني دفتر مقام معظم رهبري ، بيانات در جمع مردم كرمانشاه، 20/7/90)

2.#اهميت_به_دين ، انقلاب ، آينده ، عزت و معيشت مردم
«در پيدا كردن نامزد مورد نظر دقت كنيد. به كسي گرايش پيدا كنيد كه به دين مردم، به انقلاب مردم، به دنياي مردم، به معيشت مردم، به آينده‌ي مردم و به عزت مردم اهميت مي‌دهد.»(پايگاه اطلاع رساني دفتر مقام معظم رهبری ، بيانات در مراسم شانزدهمين سالگرد ارتحال امام خمينی(ره) 14/3/1384)

3. #تعهد و كارآمدی
«نماينده بايد متديّن باشد. بي‌ديني و بي‌تقوايی چيز بدي است؛ هرجا باشد، انسان را آسيب‌پذير مي‌كند. اگر در جاي حسّاس باشد، آسيب‌پذيري آن بسيار گران تمام خواهد شد.» (خطبه‌های نماز جمعه‌تهران، 24/11/82)
«نماينده بايد كارآمد هم باشد. بعضيها متديّن هستند، اما از آنها كاري ساخته نيست. بايد به‌گونه‌اي باشند كه بتوانند وظايفي را كه بر عهده‌شان قرار دارد، انجام دهند.»(خطبه‌های نماز جمعه‌ تهران، 24/11/82
«وابستگي از لااباليگري ديني حاصل مي‌شود. نه اين‌كه هر كس متديّن نيست، وابسته است؛ نه. بالاخره انگيزه‌هاي گوناگوني وجود دارد. اما كسي كه متديّن است، يك مانع اضافه براي وابسته شدن دارد. اين خيلي مهم است. شنيده‌ام بعضي در حول و حوش مرحله‌ي اوّل انتخابات، گفته بودند «فلاني - شايد اسم ما را هم نياورده بودند - يا برخي ديگر اين قدر روي تديّن تكيه مي‌كنند، چه اهميتي دارد؟ بايد آدمهاي متخصّص به مجلس راه پيدا كنند. دكترها و مهندسها به مجلس بروند و مملكت را اداره كنند!» اين، اشتباه است. نه اين‌كه براي مجلس، متخصّص لازم نيست. چرا؛ براي مجلس، متخصّص لازم است. ولي ما امروز تخصّص كم نداريم. عرض من اين است كه: اي ملت ايران! بين همين مهندسها و دكترها، ميان همين متخصّصها و كارشناسها، بگرديد متديّنها را انتخاب كنيد! به صرف ادّعا، اكتفا نكنيد. فردي را كه مي‌خواهيد برگزينيد، بايد متديّن باشد. متديّن كه شد، آن وقت انسان احساس خاطر جمعی می كند.»( بيانات در ديدار فرماندهان ارتش، 28/1/75)

4. #دلسوز مردم به ويژه طبقه محروم
«[نماينده بايد] دلسوز مردم - بخصوص طبقات محروم - باشد و براي آنها كار و فكر كند…اگر كسي وامدار دستگاهها و اشخاص و وامدار پول و قدرت شد، ديگر نمي‌تواند براي مردم دلسوزي كند. پس دلسوزي هم يك شرط بزرگ است.»(خطبه‌های نماز جمعه‌ تهران، 24/11/82)

5. #انقلابي ، مؤمن و شجاع
«ببينيد و بفهميد چه كسي را به مجلس می فرستيد. آن كسی كه به عنوان وكيل اين ملتِ انقلابی و مؤمن و شجاع به مجلس می رود، بايد انقلابی و مؤمن و شجاع باشد. اگر نگوييم شجاعترين و مؤمن‌ترين و انقلابي‌ترين؛ لااقل در سطح اين توده‌ي عظيم مردم كه اين گونه از خود درخشش نشان می دهند، باشد… دنبال آدمهای مؤمن و شجاع و انقلابی و كسانی كه بتوانند قدرت اين ملت را كه در سايه‌ی ارزشهاي انقلابي است حفظ كنند، باشيد. كساني كه وقتي قوانيني مي‌گذارند و موضعی می گيرند و نطقی مي‌كنند، همه در اين جهت باشد. اين طور آدمي، شايسته‌ي آن است كه به عنوان وكيل اين ملت، به مجلس شورای اسلامی برود؛ آن كسي كه بفهمد امام چه می گفت، چه می خواست و چرا می خروشيد.» (خطبه‌های نماز عيد فطر، 1/12/74)

#ادامه دارد.

«معيارهاي اصلح از نگاه امام خميني ره»

در #ادامه مبحث انتخاب اصلح، شایسته است نظر بنیان گذار جمهوری اسلام ایران، حضرت آیت الله خمینی نیز مورد بررسی قرار گیرد:
1.#تعهد به اسلام ، شناخت نيازهای كشور و اطلاع از مصالح و مفاسد كشور
« انتخاب اصلح براي مسلمين يعنی انتخاب فردي كه تعهد به اسلام و حيثيت آن داشته باشد و همه چيز را فهمد و چون در مجلس اسلام تنها كافی نيست بلكه بايد مسلمانی باشد كه احتياجات مملكت را بشناسد و سياست را بفهمد و مطلع به مصالح و مفاسد كشور باشد و ممكن است به شما و گروه شما هم مربوط نباشد، كه اگر اصلح را انتخاب كرديد، كاری اسلامی می كنيد و اين يك محكی است برای خودتان كه تشخيص بدهيد انتخاب برای اسلام است يا برای صلاح خودتان (صحيفه نور، ج 18، ص 152)

2.#آگاهی از مسايل روز
«اشخاصی را انتخاب كنيم كه از هر جهت صالح باشند. مسلمان بودن تنها فايده ای ندارد، بايد جمهوري اسلامی را قبول داشته باشد و از مسائل روز اطلاع داشته باشد . سعی كنيد مثل مرحوم مدرس را انتخاب كنيد – البته مثل مدرس كه به اين زوديها پيدا نمی شود- كساني را كه انتخاب می كنيد بايد مسائل را تشخيص دهند، نه از افرادی باشند كه اگر قدرت ديگری، تشری زد #بترسند، بايد بايستند و مقابله كنند»(صحيفه نور، ج 18، ص 198)

3. #متعهد و معتقد به اسلام و نظام و عدم تمايل به شرق و غرب
« اشخاص متدين، اشخاص مطلع، اشخاص متعهد، اشخاص عقيده مند به نهضت، اشخاصي كه نه مايل به طرف شرق هستند و نه مايل به طرف غرب بلكه در صراط مستقيم انسانيت و اسلام هستند، آنها را انتخاب كنيد. سرنوشت خودتان را به اشخاص امين بدهيد» ( صحيفه امام ، ج8، ص 385)
«كسانی را انتخاب كنند كه صددرصد مسلمان و معتقد به احكام اسلام و متعهد به اجرای احكام اسلام و مخالف با مكتب های انحرافی و معتقد به جمهوری اسلامی باشند .» (صحيفه امام ، ج12، 277-278)

4. #وفاداری نسبت به مردم و مدافع اسلام ناب و #مخالف_اسلام_آمريكايی
«مردم شجاع ايران با دقت تمام به نمايندگانی رأی دهند كه متعبد به اسلام و وفادار به مردم باشند و در خدمت به آنان احساس مسئوليت كنند و طعم تلخ فقر را چشيده باشند و در قول و عمل مدافع اسلام پابرهنگان زمين، اسلام مستضعفين، اسلام رنج ديدگان تاريخ، اسلام عارفان مبارزه جو، اسلام پاك طينتان عارف و در يك كلمه مدافع اسلام ناب محمدی صلی الله عليه و آله و سلم باشند و افرادي را كه طرفدار اسلام سرمايه داری، اسلام مستكبرين، اسلام مرفهين بي درد، اسلام منافقين، اسلام راحت طلبان، اسلام فرصت طلبان و در يك كلمه اسلام آمريكايی هستند، طرد نموده و به مردم معرفی نمايند»(صحيفه امام ، ج21، ص 10-11)

5. گرايش نداشتن به #مكاتب_انحرافی
« وصيت اينجانب به ملت در حال و آتيه آن است كه با اراده مصمم خود و تعهد خود به احكام اسلام و مصالح كشور در هر دوره از انتخابات وكلای داراي تعهد به اسلام و جمهوري اسلامي كه غالبا بين متوسطين جامعه و محرومين می باشند و غير منحرف از صراط مستقيم – به سوي غرب يا شرق – و بدون گرايش به مكتبهاي انحرافی و اشخاص تحصيل كرده و مطلع بر مسائل روز وسياستهاي اسلامی به مجلس بفرستند.» (صحيفه امام ، ج21، ص 419-420)

6.#دلسوز نسبت به مردم و طبقه مستضعف
«نمايندگانى متعهد، متفكر و دلسوز به ملت و خصوص طبقه مستضعف و خدمتگزار به اسلام و مسلمين در مجلس شوراى اسلامى بفرستيد»( صحيفه امام ، ج12، ص 156)

#حدیث_روز

#نشانه_نفاق
? عن الاِمام الصّادِق عليه السلام ?

⭕ ثَلاثٌ مَنْ كُنَّ فيهِ فَهُوَ مُنافِقٌ ? وَ اِنْ صامَ وَ صَلّى:
❌ مَنْ اِذا حَدَّثَ كَذِبَ
❌ وَ اِذا وَعَدَ اَخْلَفَ
❌ وَ اِذَا ائْتـُمِنَ خـانَ.

⭕ سه خصلت عـلامت نفاق اسـت، ? گر چه صاحبش اهل نماز و روزه باشد: ❌ دروغگويى،
❌ خلف وعده
❌ و خيانت در امانت.

? تحف العقول، ص 229.

#ادامه

چنان که اشاره شد: عهده دار شدن هر مسئوليتی نيازمند برخورداری افراد از ويژگيها و شرايطی است. که با توجه به میزان اهمیت توجه به این معیارها حساس تر خواهد بود. لذا برای مسئوليتی همچون ریاست جمهوری، لازم است صلاحيت و شايستگی افراد به اثبات برسد. در اين نوشتار به معيارهای اصلح از منظر آيات و روايات و کلام امام و رهبری نگاهی گذرا  شده است.

2.#قدرت و توانمندی

دومین ویژگی فرد اصلح قدرت و توانمندی است.
« ان الله اصطفاه عليكم و زاده بسطه في العلم و الجسم »« خداوند او (طالوت) را بر شما برگزيده و او را در علم و قدرت وسعت بخشيده است »( سوره بقره، آيه 247)
در اين آيه شريفه علم و توانايي ملاك گزينش طالوت از سوي خداوند معرفي شده است . اين دو ملاك با تناسب هر كاري براي افرادي كه عهده دار آن مي شوند ، ضروري است زيرا بدون برخورداري از توانايي علمي و جسمي لازم ، امكان انجام مناسب آن كار وجود نخواهد داشت .

3.توجه به #ارزش_ها_و_نيازهای جامعه
« الذين ان مكناهم في الارض اقاموا الصلاه و اتوا الزكاه و امرو ا بالمعروف و نهوا عن المنكر » « آن كساني كه هرگاه در زمين به آنها قدرت بخشيديم ، نماز را بر پا مي كنند و زكات مي دهند و امر به معروف و نهي از منكر مي كنند.» (سوره حج ، آيه 41) نماينده مجلس با بهره مندي از فرصت نمايندگي بايد در مسير بندگي خداوند ( اقامه نماز) ، برپايي ارزش ها در همه ابعاد اجتماعي ، اقتصادي ، سياسي و فرهنگي ( امر به معروف ) و مقابله با ضد ارزش ها در همه ابعاد ( نهي از منكر ) و توجه به نيازهاي جامعه ( ايتاء زكات) گام بردارد .

معيارهاي افراد اصلح از منظر روايات
1. #تقوا و پارسايى
قال الصادق عليه السلام : « استشر العاقل من الرجال الورع فانه لايأمر الا بخير و اياك و الخلاف فان خلاف الورع العاقل مفسده فى الدين و الدنيا» « مرد خردمند پارسا را به رايزنى طلب كه جز به نيكى سفارش نكند و مبادا با غير او مشورت كنى؛ چرا كه ناپارساى بى‏خرد، [باعث‏] فساد دين و دنيا است». ( وسائل الشيعه ، ج12، ص 32)

2.#خردمندی
پيامبر اكرم صلي الله عليه وآله می فرمايند: «استرشدوا العاقل و لاتعصوه فتندموا» «با انسان خردمند رايزنى كنيد و از رأى او سرمپيچيد كه پشيمان خواهيد شد» (بحارالانوار، ج 72، ص 105)
«من شاور ذوى الالباب دُلّ على الرشاد» «آن كه با خردمندان به شور بپردازد، به راه رشد و موفقيت راهنمايى خواهد شد.» ( همان)

3. #تخصص و دانايى
قيل لرسول اللَّه(ص): ماالحزم؟ قال(ص)؛ مشاوره ذوى الرأى و اتباعهم»«از پيامبر اكرم(ص) پرسيده شد: دورانديشى چيست؟ فرمود: رايزنى با صاحبنظران و پيروى از آنان».

4.#خيرخواهى‏
پيامبر اكرم صلي الله عليه وآله می فرمايند: « مشاوره العاقل الناصح رشد و يمن و توفيق من اللَّه…»«رايزنى با خردمندِ خيرخواه رشد و ميمنت و توفيقى از سوى خدا است…»(همان، ج 72، ص 105)

5.#خوف الهى
امام صادق(ع) می فرمايند: «شاور فى امرك الذين يخافون اللَّه»«در امورت با كسى رايزنى كن كه خدا ترس باشد»(همان، ص 98)

6. #آزادگى ، دين‏دارى‏ ، دلسوزى، صميميت و برادرى‏ و رازدارى‏
امام صادق(ع) می فرمايند: « ان المشوره لاتكون الا بحدودها الاربعه… فاوله ان يكون الذى تشاوره عاقلا و الثانيه ان يكون حراً متدينا و الثالثه ان يكون صديقا مواخيا و الرابعه ان تطلعه على سرك فيكون علمه به كعلمك ثم يسّر ذلك و يكتمه»«مشورت ثمربخش نيست؛ جز آنكه اركان چهارگانه آن تحقّق پذيرد: 1. طرف مشورت خردمند باشد؛ 2. آزاد مرد ديندار باشد؛ 3. صميمى و برادرسان بوده باشد؛ 4. او را از راز خود در مسأله مورد رايزنى چنان آگاه سازى كه خود آگاه هستى و او اين راز را مخفى دارد و كتمان نمايد»
( مكارم الاخلاق، ج 2، ص 80)

7.توجه به #مردم و برخورد محبت آميز با آنان
حضرت علي عليه السلام می فرمايند :« و انّ عملك ليس لك بطعمه و لكنه في عنقك امانه »« و همانا مسئوليتي كه بر عهده توست وسيله آب و نان نبوده و بلكه امانتي در گردن تو است »( نهج البلاغه , نامه 5) را همواره در نظر دارد و در برابر ديدگان خويش قرار مي دهد, نسبت به امور ومشكلات مردم بي تفاوت نبوده و نسبت به آنان محبت خواهد داشت كه البته همين مسأله موجب محبوبيت او خواهد شد و اين همان فرماني است كه حضرت علي عليه السلام به مالك اشتر فرمودند :« و اشعر قلبك الرحمه للرعيه و المحبه لهم و اللطف بهم و لا تكونن عليهم سبعاً ضارياً تغنم اكلهم »« مهرباني با مردم را پوشش دل خويش قرارده و با همه مهربان باش. مبادا هرگز چونان حيوان شكاري باشي كه خوردن آنان را غنيمت داني »( نهج البلاغه , نامه , 53)

#حدیث_معیار_انتخاب

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله: هر کس مردی را از میان گروهی به کار گمارد و بین آنها خدا پسندتر از او باشد، به خدا و رسول او و مؤمنان خیانت کرده است. (محمد باقر مجلسی،بحار الانوار،ج75،ص 233).

تقدیم اصول بر فروع
قال علی علیه السلام: یُستدَلُّ علی إدبارِ الدُّوَلِ بأربَعٍ: تَضییعِ الاُصولِ، و التمسُّکِ بالفروعِ. و تَقدیمِ الأراذلِ، و تأخیرِ الأفاضِلِ.

چهار چیز نشانه به سر آمدن دولتهاست: فرو گذاشتن اصول، چسبیدن به فروع، مقدّم داشتن فرومایگان و عقب زدن مردمان با فضیلت و لایق. (غرر ودرر آمدی،10965)

دینداری

قال علی علیه السلام: صَیِّرِ الدِّینَ حِصنَ دَولَتِکَ، و الشُّکرَ حِرزَ نِعمَتِکَ، فَکُلُّ دَولَةٍ یَحوطُها الدِّینُ لا تُغلَبُ، و کلُّ نِعمَةٍ یَحرُزُها الشُّکرُ لا تُسلَبُ

امام علی علیه السلام: دین را دژ دولت خود گردان و شکر گزاری را حفاظ نعمت خود؛ زیرا هر دولتی که در حصار دین باشد شکست ناپذیر است و هر نعمتی که در حفاظ شکرگزاری باشد ربوده نشود. (غرر ودرر آمدی،5831).

نیکوکاری
قال علی علیه السلام: مَن بَذَلَ مَعرُوفَهُ استَحَقَّ الرئاسَةَ.

امام علی علیه السلام: هرکه نیکی کند، سزاوار ریاست است. (میرزای نوری،مستدرک الوسائل،ج12،ص347).

پرهیز از حیف و میل اموال
قال علی علیه السلام: حسُنُ التَّدبیرِ و تَجَنَّبُ التَّبذیرِ من حُسنِ السِّیاسَةِ.

امام علی علیه السلام: حُسن تدبیر و پرهیز از حیف و میل، از حُسن سیاست است. (غرر ودرر آمدی،4821).

قال علی علیه السلام: مَن لَم یَحتَمِلْ مَؤونَةَ الناسِ فقد أهَّلَ قُدرتَهُ لانتِقالِها.

امام علی علیه السلام: کسی که بار مؤونه مردم را به دوش نکشد، قدرت خود را سزاوار انتقال [به دیگری ]کرده است. (غرر ودرر آمدی،8289).

خردمند بودن
قال علی علیه السلام: أعقَلُ المُلوکِ مَن ساسَ نَفسَهُ لِلرَّعِیَّةِ بما یُسقِطُ عَنهُ حُجَّتَها، و ساسَ الرَّعِیَّةَ بما تُثبِتُ بهِ حُجَّتَهُ علَیها.

امام علی علیه السلام: خردمندترین فرمانروا کسی است که خود را چنان سیاست (تربیت) کند که جایی برای بهانه و اعتراض ملّت بر او باقی نماند و با مردم چنان سیاستی در پیش گیرد که حجّت خود را بر آنان تمام کند. (غرر ودرر آمدی،3350).

قال علی علیه السلام:إذا قَلَّتِ المَقدُرَةُ کَثُرَ التَّعلُّلُ بالمَعاذِیرِ.(غرر ودرر آمدی، 4038 ).

امام علی علیه السلام: هرگاه قُدرت (توان) کم شود، توسّل به عذر و بهانه ها زیاد شود.

آگاهی
قال رسول الله صلی الله علیه وآله وسلم: «مَن اِسْتُعْمِلَ عاملاً عن المسلمین و هو یعلم أنَّ فیهم مَنْ هو أوْلی بذلک منه و أعلم بکتاب الله و سنَّةِ نبیّه، فقد خان الله و رسوله و جمیع المسلمین؛

رسول خدا(ص) می فرماید:هر کس، از میان مسلمانان، کارگزار (مدیر) گردد، در حالی که می داند دیگری نسبت به او در این کار، اولی و آگاه تر به کتاب خدا و سنت رسول اوست، به خدا و پیامبر و تمامی مسلمانان خیانت کرده است.»(علامه امینی، الغدیر، ج8، ص291).

شایسته ترین
«قال رسول الله(صلی الله علیه و آله): «مَنْ تَقَدّمَ علی المسلمین و هو یری أنَّ فیهم مَنْ هو أفضل منه، فقد خان الله و رسوله و المسلمین؛

کسی که بر مسلمانان کارگزار گردد، در حالی که می بیند در میان آنان کسی شایسته تر از او وجود دارد، به خدا و پیامبر و مسلمانان خیانت کرده است.» (علامه امینی،الغدیر،ج8،ص291).

قال علی علیه السلام:«لا یحمل هذا العَلَم إلّا أهل البصر و الصبر و العلم بمواضعِ الحق، فامضوا لما تُؤمرون به وقفوا عند ما تنهون عنه؛

این پرچم (زمامداری و مدیریت جامعه) را جز افراد آگاه و با استقامت و عالم به جایگاه حق، به دوش نمی کشند.(نهج البلاغه،خطبه 173).

ایمان درهدف
مولای متقیان، در مقام تبیین ویژگیهای مالک اشتر، به عنوان یک مدیر نمونه، ایمان و اعتقاد راسخ او به عقیده و خسته نشدن از دفاع از آن را، از جمله آنها برشمرده می فرماید:

«فإنَّه سیف من سیوف الله لا کلیلُ الظُبَّةِ و لا نابیِ الضریبة؛ فإنْ أمرکم أنْ تنفروا فانْفِروا و إنْ أمَرَکم أنْ تُقیموا فأقیموا، فإنَّهُ لایُقْدِمُ و لایُحْجم و لایؤخِّر و لایقدِّم إلّا عن أمری؛ (نهج البلاغه،نامه38).

او، شمشیری از شمشیرهای خداست که نه تیزیِ آن کند می شود و نه ضربت آن بی اثر است. اگر شما را فرمان کوچ کردن داد، کوچ کنید و اگر گفت بایستید، بایستید که او در پیشروی و عقب نشینی و حمله، بدون فرمان من اقدام نمی کند.»

احترام به نظر کاشناسان واهل خبره
قال علی علیه السلام: « لَا تَسْتَبِدَّ بِرَأْیِکَ فَمَنِ اسْتَبَدَّ بِرَأْیِهِ هَلَک »

خودرأی مباش، زیرا، هر کس مستبد در رأی باشد، نابود می شود.» (شیخ طوسی،امالی،ص731).

سعه صدر
امیر مؤمنان علی(ع) سعه صدر را یکی دیگر از معیار ملاکهای گزینش کارگزاران دانسته و در مواردی بر آن تأکید کرده، از جمله در یکی از کلمات قصار و پندآموز می فرماید:

«آلةُ الریاسة سعة الصدر؛

بردباری و تحمل سختی ها، ابزار ریاست است.» (نهج البلاغه،حکمت 176).